Tot het gebied, dat in 1800 is samengevoegd tot de mairie ofwel gemeente Bergen, behoorden de parochies Afferden, Bergen, Heijen en Well. Omdat hier vrijwel iedereen katholiek was hebben deze parochies veel invloed gehad op het maatschappelijk leven in deze streek. Ook na 1800 zullen de inwoners veelal meer betrokkenheid hebben gehad met hun parochie dan met hun gemeente.
De kerstening
Voor het gebied ten oosten van de Maas wordt aangenomen dat de kerstening ofwel bekering van de heidense bevolking is begonnen omstreeks het einde van de zevende eeuw. Dit was de tijd dat de Frankische geloofsprediker St. Lambertus en St. Willibrord met Schotse en Ierse monniken in het Maasgebied met grote inzet gewerkt hebben. Ter afsluiting van hun bekeringswerk zijn in dit gebied ook de eerste kerkjes gebouwd.
De kerkelijke organisatie
In een register van het aartsdiakonaat Xanten uit de jaren 1258-1291 zijn als parochies, behorende tot het dekenaat Straelen o.a. genoemd Afferden, Arcen, Bergen, Gennep, Heijen en Well. Dit is de eerste officiele vermelding van de vier parochies, behorende tot de latere gemeente Bergen. In de kerkelijke organisatie behoorde het gebied tussen Maas en Rijn vele jaren tot het aartsdiakonaat Xanten, onderdeel van het aartsbisdom Keulen. Eeuwenlang is Xanten in dit gebied een belangrijk kerkelijk en cultureel Centrum geweest. Bij de oprichting van het bisdom Roermond in 1559 zijn de parochies van Opper Gelder daarbij ingedeeld. Dit gold dus ook voor Afferden, Bergen en Well. Voor de Kleefse plaatsen Heijen, Gennep en Ottersum is er toen niets veranderd. Deze bleven met Xanten behoren tot het aartsbisdom Keulen. In de Franse tijd zijn beide bisdommen opgeheven. Hiervoor in de plaats kwam toen voor ons woongebied het bisdom Aken.
De verwoeste kerk van Afferden gezien vanaf het huidige kerkplein.
Twee nieuwe parochies na 1860
Voor de Siebengewalders was de afstand naar de eigen parochiekerk te Afferden een probleem. Daarom gingen zij vaak ter kerke in Hassum of bij de Gaesdonck. Daarom is er lang geijverd, o.a. door pastoor Messemaeckers uit Afferden, om een kerk te krijgen voor het uitgestrekte gebied van Siebengewald, waar sedert 1843 wel een school maar geen godshuis was. Dit heeft uiteindelijk geleid tot de oprichting van een eigen parochie, waar ondanks de nodige financiële problemen in 1869 een kerkgebouw gereed gekomen is.
Wellerlooi is vroeger een gehucht geweest, dat behoorde tot het dorp en de parochie Well. De Catharinakapel te Wellerlooi werd in de vorige eeuw wel regelmatig door de geestelijkheid van Well gebruikt voor kerkelijke diensten maar dit kon het verlangen naar een eigen volwaardige voorziening niet wegnemen. Deze kwam in zicht toen in de jaren tachtig hiervoor plannen werden gemaakt voor een nieuwbouw naar het model van de toen nog nieuwe kerk van de Smakt. In 1888 was de kerk van het rectoraat gereed, dat in 1894 als parochie Wellerlooi een gelijkwaardige plaats heeft gekregen tussen de vijf andere parochies van de gemeente Bergen.
De trieste balans van 1945
Na het einde van de Tweede Wereldoorlog kon men de balans gaan opmaken van de gevolgen van de hier gestreden felle strijd. Op 1 mei 1945 telde het bisdom Roermond 270 parochiekerken, waarvan er 117 in meerdere of mindere mate oorlogsschade hadden opgelopen. Hiervan waren 50 kerken onherstelbaar verwoest of zo zwaar beschadigd dat nieuwbouw noodzakelijk was. Tot deze laatste categorie behoorden de zes parochiekerken in de gemeente Bergen.
Na de bevrijding is hier in noodkerken voor een periode van vijf tot dertien jaren tijdelijk onderdak gevonden. Uiteindelijk is deze voorziening in elke parochie door een nieuw kerkgebouw vervangen. Dit is achtereenvolgens gebeurd te Bergen in 1950, te Wellerlooi in 1953, te Heijen in 1955, te Siebengewald in 1956 en te Well en Afferden in 1958.