De inwoners van Afferden bevinden zich op 5 mei 1945 nog op hun evacuatieadressen in het noorden van Nederland.

Het verlaten dorp biedt een treurige aanblik. De verwoestingen zijn immens. Een groot deel van de woningen is zwaar beschadigd of zelfs onbewoonbaar. Er is een grote hoeveelheid gevaarlijke munitie, vooral langs de Rijksweg, achtergebleven, het gebied is bezaaid met mijnen en er is op grote schaal geplunderd. Het vertrouwde gezicht van het dorp met de kerk, het kasteel, de molen en de steenfabriek is verwoest.

Als heel Nederland is bevrijd, keert de bevolking huiswaarts en moet proberen met zeer beperkte middelen de draad weer op te pakken. Er is gebrek aan alles en door allerlei hulpacties wordt de grootste nood gelenigd. De eerste tijd moet worden volstaan met noodwoningen, een noodschool en een noodkerk. De wederopbouw, vooral in de vorm van nieuwe woningen, komt pas in 1946 goed op gang.