Van openbaar naar bijzonder basisonderwijs

In de tweede helft van de 19e eeuw ontstond in Nederland een schoolstrijd tussen openbaar (bestuurd door de overheid) en bijzonder onderwijs (door een bestuur op grond van een bepaalde geloofsovertuiging). Dit kwam o.a. omdat de overheid alleen het openbare onderwijs financierde. Dit leidde uiteindelijk tot de Lager Onderwijswet van 1920 waarin de financiële gelijkstelling werd vastgelegd: de overheid bekostigde voortaan ook het bijzondere onderwijs. Daarna zijn de scholen van de gemeente Bergen overgegaan van openbaar naar bijzonder. In Afferden gebeurde dit in 1939 en daarbij heeft de toenmalige pastoor Peters een belangrijke rol gespeeld.

Toen de scholen in 1939 aan de parochie werden overgedragen en bijzondere katholieke scholen werden, hebben de zusters van Sint Jozef uit Amersfoort het onderwijs aan de meisjesschool op zich genomen. Het eerste hoofd van de St. Jozefschool was zuster Gabriël van de Vecht van 1939 tot 1944.

In die tijd was men ook bezig met het inrichten van de ruimte aan de voorzijde van de school, die als ‘bewaarschool’ voor de kleuters moest dienen. De ‘bouwzuster’ was zuster Odrada Roelofzzen die de opleiding voor het Fröbelonderwijs volgde. De bewaarschool begon op 6 november 1939 met 48 kinderen. Dit aantal steeg binnen 14 dagen tot 60. Omdat dit aantal voor één leidster erg veel was, kreeg zij ondersteuning van enkele oudere meisjes uit Afferden die reeds van school waren. De middelen waren echter beperkt, zo gebruikte men o.a. oud behangpapier om op te tekenen.

Op de foto een klas van juf Liebrand van de meisjesschool in de jaren zestig.